O d----, czyli detale "rozkosznego" tryptyku Hieronima Boscha

Hieronim Bosch, Ogród ziemskich rozkoszy, ok. 1500

Nie wiadomo, jaki tytuł nadał autor jednemu z najbardziej ekscentrycznych dzieł w historii ludzkości. Współcześnie tryptyk znany jest jako "Ogród ziemskich rozkoszy". Nazwa ta zdobyła największą popularność spośród kilkunastu innych, niekiedy bardziej poetyckich, jak chociażby "O próżnej sławie i ulotnym smaku truskawki lub poziomki".

Właściwie nie wiadomo również, jak interpretować to dzieło. Liczba wariacji na ten temat przekroczyła bowiem kilkakrotnie liczbę tytułów, a niewyżyci interpretatorzy ciągle mają nowe pomysły. Ostatni koncept, który właśnie dotarł do naszego kraju wraz z książką pewnego hiszpańskiego literata mówi, że interpretując tryptyk należy wyjść od końca, czyli od strony piekła, które jest właściwie ziemskim padołem, następnie opisać ćwiczenia zilustrowane w części środkowej. Ich praktykowanie prowadzi bowiem prosto do raju ukazanego na lewym skrzydle. :DDx

Zainspirowana tym nowoczesnym podejściem do tematu, postanowiłam, że post poświęcony dziełu Boscha także zacznę od tzw. drugiej strony i żeby zachować minimum interpretacyjnej oryginalności na niej poprzestanę.


Chyba żaden inny artysta nie namalował tylu pośladków na jednej pracy, a na pewno żaden nie był tak kreatywny w dodawaniu im atrybutów jak Niderlandczyk.
Namalowane przez niego postaci nie tylko siedzą na obnażonych miękkich częściach ciała, nie tylko świecą nimi niczym gwiazdy na niebie, drapią się i pozwalają poklepywać i podszczypywać, ale i wykorzystują je w sposób zgoła szalony. Spójrzcie na część środkową.

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ot taki lajcik, ptaszki, miękkie owoce, kwiatuszki, perełki. Po prawej stronie jest jeszcze bardziej ekscentrycznie, ale mniej zabawnie.

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Z wyjątkiem kobiety z jeźdźcem na plecach, pozostałe postaci z kreatywnie wykorzystaną tylną częścią ciała to mężczyźni. Niezwykle sugestywny jest atakowany przez kruka mężczyzna przewieszony przez dziurkę od klucza. Część otwierająca zamek na kształt litery S. Ciekawe, jakie drzwi otworzył ten klucz?  I na koniec pośladki szatańskie jako lustro dla pani w objęciach diabła.

Ogród ziemskich rozkoszy, detal

Na rajskim skrzydle, mimo że dwie postaci są nagie, oślepiających gołych pośladków nie ma w ogóle. Tym samym dzieło daje dowód strasznego mentalnego zacofania i średniowiecznej zabobonności swego twórcy.